دیوان عدالت اداری

دیوان عدالت اداری جهت رسیدگی به شکایات و اعتراضات مردم به نهادهای دولتی و ماموران و کارکنان آنها تشکیل شده است.

به طور مثال چنانچه یک شرکت هنگام بازنشسته شدن یکی از کارکنان خود سابقه حضور در جبهه وی را نادیده بگیرد و جز سوابق کار وی محسوب ننماید؛ در این صورت این فرد برای مطالبه حق خود باید در دیوان عدالت اداری از شرکت کارفرما خود شکایت نماید.

همچنین چنانچه مصوبات و قوانین تصویبی موجب تضییع حق و حقوق کارکنان دولت و سایر افراد عادی جامعه شوند مرجع شکایت از این قانون دیوان عدالت اداری می‌باشد.

علاوه بر مواردی که ذکر شد دیوان عدالت اداری مرجع رسیدگی و تجدیدنظر به برخی از آرای کمیسیون‌ها می‌باشد که در قوانین مختلف پیش‌بینی شده‌اند مانند کمیسیون‌های شهرداری و…

صدور رای وحدت رویه نیز مهم‌ترین و حساس‌ترین وظیفه دیوان عدالت اداری است که در ادامه به بررسی آن خواهیم پرداخت.

باید عنوان نمود که شکایت و پیگیری آن در دیوان عدالت اداری مانند سایر نهادهای قضایی دارای سازوکار ویژه مربوط به خود می‌باشد؛ اما با مطالعه قانون و کمک گرفتن از وکیل دیوان عدالت اداری می‌توان تا حدود زیادی نسبت به روند رسیدگی و آرایی که ممکن است در خصوص پرونده صادر شود؛ مطلع می‌شوید.

به همین جهت می‌توانید با خیالی آسوده پرونده خود را به وکیل متخصص امور اداری که تجربه مکفی در پرونده‌های دیوان عدالت اداری را دارد؛ بسپارید.

گروه وکلای نیوان مفتخر است در این مسیر، چه به صورت مشاوره و چه به صورت پذیرش پرونده در کنار شما باشد؛ جهت برقراری ارتباط با گروه وکلای نیوان با شماره‌های مندرج در این نوشته تماس حاصل نمایید.

قانون دیوان عدالت اداری

قانون دیوان عدالت اداری شامل 124 ماده قانونی است که شامل پنج بخش: کلیات، آیین دادرسی، اعاده دادرسی، اجرای احکام و سایر قوانین است.

این قانون در سال 1402 با تصویب مجلس شورای اسلامی دستخوش تغییراتی شده است که موجب تغییر رویه در روند رسیدگی به برخی از شعب رسیدگی کننده در دیوان عدالت اداری شده است.

می‌توان گفت با تغییر قانون به طور کلی در ساختار دیوان و شعب رسیدگی کننده تغییری ایجاد نشده اما در صلاحیت شعب و سایر امور شکلی تغییراتی ایجاد شده است.

نحوه شکایت در دیوان عدالت اداری

به موجب ماده 23 قانون دیوان عدالت اداری، پذیرش دادخواست در دیوان به یکی از شیوه‌های زیر امکانپذیر است:

ثبت در سامانه‌های الکترونیکی قضائی

ثبت در دفاتر استانی دیوان

ثبت در دبیرخانه مرکزی دیوان

بنابراین افراد جهت ثبت شکایت خود در دیوان باید براساس یکی از شیوه‌های فوق اقدام نمایند؛ گفتنی است که در هر صورت افراد باید سامانه ابلاغ الکترونیکی خود (سامانه ثنا) خود را فعال نمایند که ابلاغیه‌ها و روند پبگیری پرونده به این سامانه ابلاغ خواهد شد.

رسیدگی در دیوان عدالت اداری به صورت غیرحضوری است و افراد می‌توانند خود و یا از طریق وکیل دیوان عدالت اداری اقدام به ثبت و پیگیری حقوق تضییع شده خود نمایند.

شما مخاطبین گرامی نیز می‌توانید جهت ارائه پرونده خود به وکیل متخصص دیوان عدالت اداری به موسسه حقوقی نیوان مراجعه نمایید و یا با شماره‌های مندرج در این نوشته تماس حاصل نمایید.

اعتراض به آرا دیوان عدالت اداری

شیوه رسیدگی در دیوان عدالت اداری مشابه دادگاه‌های حقوقی در مراجع قضایی است؛ به این جهت که دیوان عدالت اداری نیز دارای شعب بدوی و تجدیدنظر است.

پس از ثبت دادخواست، پرونده جهت رسیدگی به یکی از شعب بدوی دیوان عدالت اداری ارجاع می‌شود؛ آن شعبه پس از رسیدگی به پرونده مطابق قانون اقدام به صدور رای می‌نماید.

این رای ممکن است مورد اعتراض یکی از طرفین دادخواست قرار بگیرد.

در این صورت به موجب قانون دیوان عدالت اداری کلیه آرای صادره از شعب بدوی دیوان عدالت اداری قابل تجدیدنظر در شعب تجدیدنظر دیوان عدالت اداری می‌باشند.

بر این اساس طرفین دادخواست، وکیل، قائم مقام و نماینده قانونی آنها می‌توانند ظرف مدت بیست روز نسبت به ثبت دادخواست تجدیدنظر اقدام نمایند.

افرادی که مقیم خارج از کشور هستند ظرف مدت دو ماه می‌توانند از طریق تجدید نظر به آرا دیوان عدالت اداری اعتراض نمایند.

رسیدگی در دیوان عدالت اداری چه مدت طول می‌کشد؟

پیش از این نیز عنوان شد که رسیدگی در دیوان عدالت اداری بدون حضور طرفین صورت می‌گیرد؛ بنابراین بحث ابلاغی که در دادگاه‌ها برای حضور طرفین صورت می‌گیرد؛ در دیوان عدالت اداری منتفی است.

اما عوامل مختلف دیگری در تعیین مدت زمان رسیدگی در دیوان عدالت اداری موثر هستند؛ به طور اگر دادخواست به صورت کامل تکمیل نشده باشد؛ تا زمان تکمیل شدن رسیدگی متوقف می‌گردد.

همچنین اعتراض به آرا نیز موجب افزایش مدت زمان رسیدگی به آرا می‌شود؛ بنابراین نمی‌توان یک زمان قطعی را جهت رسیدگی و صدور رای تعیین نماییم.

اما وکیل متخصص می‌تواند با توجه به تخصص و تجربه خود دادخواست را به گونه‌ای تنظیم و ثبت نماید که موجب تسریع روند رسیدگی در پرونده شود.

رسیدگی دیوان به آرای کمیسیون‌ها

یکی از تغییرات مهم قانون دیوان عدالت اداری رسیدگی دیوان عدالت اداری به آرای صادر شده از کمیسیون‌های مختلف مانند کمیسیون ماده صد و ماده نود ونه شهرداری و کمیسیون مالیاتی و… است.

مرجع اعتراض به آرای صادره از این کمیسیون‌ها، صرفا به جهت نقض قوانین و مقررات و مغایرت آنها با قانون، دیوان عدالت اداری است.

پیش از این مرجع رسیدگی به این اعتراض شعب بدوی دیوان عدالت اداری بود که با تغییر قانون، شعب تجدیدنظر دیوان عدالت به این پرونده‌ها رسیدگی می‌کند.

نکته قابل توجه این است که آرای این شعب قطعی است و قابل اعتراض نمی‌باشند؛ در همین خصوص تبصره 2 ماده 3 قانون دیوان عدالت بیان می‌دارد:

شکایات و اعتراضات اشخاص حقیقی و حقوقی اعم از عمومی و خصوصی از آراء و تصمیمات مراجع اختصاصی اداری موضوع بند (2)ماده (10) این قانون مستقیماً در شعب تجدیدنظر مطرح و مورد رسیدگی قرار می گیرد، رای صادره قطعی است.

بند 2 ماده 10 قانون دیوان عدالت اداری:

رسیدگی به اعتراضات و شکایات از آراء و تصمیمات قطعی هیأتهای رسیدگی به تخلفات اداری و کمیسیون هایی مانند کمیسیون های مالیاتی، هیأت حل اختلاف کارگر و کارفرما، کمیسیون موضوع ماده (100) قانون شهرداری ها منحصراً از حیث نقض قوانین و مقررات یا مخالفت با آنها

مواد قانونی مرتبط با دیوان عدالت اداری

وکیل متخصص دیوان عدالت اداری جهت طرح شکایت و دفاع در دیوان عدالت اداری باید علاوه بر تجربه کافی، به برخی از قوانین نیز آگاهی و تسلط داشته باشد؛ در این خصوص می‌توان به قوانین زیر اشاره نمود:

• قانون اساسی
• قانون دیوان عدالت اداری و آیین‌نامه‌ها و دستورالعمل‌های مرتبط
• آیین دادرسی مدنی و آیین دادرسی کیفری
• قانون برنامه پنجم توسعه کشور
• قانون مدیریت خدمات کشوری
• قانون مالیات بر ارزش افزوده
• قانون ارتقا سلامت نظام اداری و مقابله با فساد و….

هیئت‌ها تخصصی و عمومی دیوان عدالت اداری

این هیئت‌ها در دیوان و در صورتی تشکیل می‌شوند که در خصوص ابطال مصوبات طرح شکایت شده باشد.

در این صورت دادخواست ابتدا به هیئت تخصصی دیوان عدالت ارجاع می‌شود؛ در صورتی که نظر اکثریت مطلق هیأت تخصصی بر قبول شکایت و ابطال مصوبه باشد، پرونده به همراه نظریه هیأت جهت اتخاذ تصمیم به هیأت عمومی ارسال می‌شود.

چنانچه نظر سه چهارم اعضای هیأت تخصصی بر رد شکایت باشد، رای به رد شکایت صادر می‌کند.

البته هیئت عمومی دیوان عدالت در موارد دیگری نیز تشکیل می‌شود که عبارتند از:

هرگاه به تشخیص رئیس دیوان، در موضوعات مشابه، آرای متعارض از یک یا چند شعبه دیوان صادر شده باشد، وی می‌تواند دستور بررسی آن را جهت صدور رای وحدت رویه صادر نماید.

اگر در موضوع واحد حداقل پنج رای مشابه از دو یا چند شعبه دیوان صادر شده باشد، رئیس دیوان می‌تواند موضوع را در هیأت عمومی مطرح و تقاضای تسری آن را نسبت به موضوعات مشابه نماید. در صورتی که هیأت عمومی آراء صادر شده را صحیح تشخیص دهد، آن را برای ایجاد رویه تصویب می‌نماید.

چنانچه رئیس قوه قضائیه یا رئیس دیوان یا بیست نفر از اعضای هیأت عمومی، هر یک از آرای هیأت عمومی یا آرای قطعی هیأت‌های تخصصی را اشتباه یا مغایر قانون تشخیص دهند، رئیس دیوان موضوع را جهت رسیدگی مجدد به هیأت عمومی ارجاع می‌دهد.

وکیل متخصص دیوان عدالت اداری

همانگونه که اشاره شد؛ دیوان عدالت اداری مرجع تخصصی رسیدگی به تظلمات و شکایات افراد به مصوبات و نهادهای دولتی است و دفاع در این مراجع نیازمند مهارت و تخصص می‌باشد.

وکیل دیوان پس از سال‌ها وکالت تخصصی، گذراندن دوره‌های تخصصی، مطالعه کتب و دروس تخصصی حوزه دیوان عدالت اداری به این بینش و آگاهی جهت امور و پرونده‌های دیوان عدالت رسیده؛ به نحوی که رضایت حداکثری موکلین خود را در پی داشته است.

خدمات تخصصی که وکیل دیوان عدالت ارائه می‌دهند؛ عبارتند از: مشاوره تخصصی، اعلام وکالت، تنظیم لایحه، دادخواست و…

جهت بهره‌گیری از وکیل امور دیوان عدالت اداری با گروه وکلای نیوان در ارتباط باشید.

سوالات متداول

-دیوان عدالت اداری چیست؟

مرجع رسیدگی به اعتراضات و شکایات مردم از نهادهای دولتی.

-دیوان عدالت اداری به چه دعاوی رسیدگی می‌کند؟

به هر اعتراض و شکایتی نسبت به نهادهای دولتی رسیدگی می‌نماید.

-اعتراض به رای دیوان عدالت اداری چگونه است؟

نسبت به آرای بدوی شعب دیوان عدالت اداری در شعب تجدیدنظر می‌توان اعتراض نمود.